Ο πρώτος δάσκαλος σε μια κοινωνία είναι η πολιτική ηγεσία της

Μια πολιτική ηγεσία που επιβάλλει έκτακτο φόρο σε ανέργους δεν δικαιούται να μιλά για εκσυγχρονισμό στην εκπαίδευση και για «νέο σχολείο». Μια κυβέρνηση που αποκαλεί εργαζόμενους «κοπρίτες» και  αραδιάζει καθημερινά ασύστολα ψεύδη, για δήθεν χρεοκοπίες και  την ανάγκη η χώρα να υπαχθεί σε διεθνή έλεγχο δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι θα χαράξει σοβαρή εκπαιδευτική πολιτική. Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Όποια εκπαίδευση διαμόρφωσε η Χιλή του  Πινοσέτ ή η επταετής ελληνική Χούντα, ή οι νοτιοαμερικανικές «μπανανίες» τέτοια πολιτική και τέτοια αναλυτικά προγράμματα θα παράγει και αυτό το πολιτικό καθεστώς.  Ακόμη και αν μαϊμουδίσεις τα αναλυτικά προγράμματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ακόμη και αν μεταφράσεις τους εκπαιδευτικούς νόμους και τις αρχές τους , δεν θα πάψεις να διδάσκεις την αθλιότητα, το ψέμα  και τον κυνισμό. Στην καλύτερη περίπτωση θα φανείς αναντίστοιχος με τη ρητορική σου για δήθεν προοδευτικές μεταρρυθμίσεις.

Ας πάρουμε για παράδειγμα το «Νέο Σχολείο» της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Ουσιαστικά, τίποτε το νέο, αλλά αντίθετα πολλά παλιά : εξετάσεις, επιθεωρητές  που θα λέγονται «μέντορες ή «αξιολογητές», σχολεία χωρίς βιβλία (σχολικά και εξωσχολικά εξαιτίας της  έλλειψης  σχολικής βιβλιοθήκης) κλείσιμο σχολικών μονάδων για να συρρικνωθεί το κόστος, ερευνητικές εργασίες που απλά πιστοποιούν την αντιεπιστημόνικοτητα της «διαθεματικότητας» και μια σειρά από αναχρονισμούς,  που μας επιστρέφουν  δεκαετίες πίσω όσο και αν στολίζονται  με εύηχες λέξεις όπως «καινοτομία» και  «αριστεία».  Πρότυπα σχολεία, πανεπιστήμια και συγγράμματα επί πληρωμή και άλλες τέτοιες  αναπαλαιώσεις, που πιστοποιούν το πνευματικό τέλμα των πολιτικών μας ταγών.

Το δημόσιο σχολείο στην ουσία είναι ο καθρέφτης της επίσημης πολιτικής.  Η απουσία του ελάχιστου σεβασμού προς τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς αποδεικνύεται καθημερινά με παραλείψεις, αντιφάσεις, προχειρότητες που δεν χρειάζεται , νομίζω, να τα επαναλάβω, αφού τις  βιώνουμε καθημερινά ακόμη και μέσα  στην τάξη. Είναι εντυπωσιακό πώς ο κυβερνητικός κώδικας αξιών και η στυγνή καπιταλιστική βαρβαρότητα ξεπερνούν τις μεγαλόστομες διακηρύξεις και τα σχέδια για «καινοτόμα σχολεία». Τι θα πεις άραγε στο παιδί του ανέργου που εσύ ως κυβέρνηση δημιούργησες; Δεν είναι τυχαίο που εφέτος δεν ακούστηκαν ευχές του υπουργείου Παιδείας για τη νέα σχολική χρονιά. Θα ακουγόταν πραγματικά σουρεαλιστικό αν όχι τραγικό κάτι τέτοιο. Ωστόσο, η δημόσια ρητορική της εκάστοτε κυβέρνησης έχει αντίκτυπο στο σχολείο.

Τολμώ να πω ότι ξεπερνά ακόμη και εμάς τους εκπαιδευτικούς. Όσο και αν αποδυόμαστε αυτόν τον ρόλο είμαστε στα μάτια πολλών εκπρόσωποι του κράτους ή και   συνένοχοι της κυβερνητικής αυθαιρεσίας ή ανικανότητας. Όταν μάλιστα, συνεχίζουμε σε επίπεδο συνδικαλιστικής εκπροσώπησης να υπομένουμε τον πόλεμο που έχει κηρυχθεί  στη ζωή και στην εργασία παραδίδουμε τη δημόσια εκπαίδευση στη διάλυση  και επιτρέπουμε τη  διάβρωση του κοινωνικοπολιτικού ρόλου  του σχολείου.