Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

Γιατί η φιλανθρωπία δεν λύνει ουσιαστικά κανένα κοινωνικό πρόβλημα αλλά αντίθετα διατηρεί ή και γεννά καινούρια


Τον τελευταίο καιρό γίνεται όλο και πιο εμφανής η αθλιότητα και η αβάσταχτη φτώχεια στην οποία έχει περιέλθει μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού. Ζούμε ή βλέπουμε να  εξελίσσονται μπροστά μας καταστάσεις που ακούγαμε ή κοιτάγαμε έκπληκτοι  παλαιότερα σε αφιερώματα της Unicef. Πολλές οικογένειες ομολογούν ότι δεν μπορούν να θρέψουν ή να συντηρήσουν τα παιδιά τους ούτε να τους προμηθεύσουν  τα αναγκαία με ότι και αν σημαίνει αυτό (τροφή, στέγη, μόρφωση, φροντίδα). Γυρίσαμε για το γινάτι των τραπεζιτών και των κεφαλαιαγορών σε εποχές κατοχής, πείνας, δικτατορίας κάπου στις αρχές του 20ου αιώνα για να μην πω πιο πίσω. Όσο και αν κάποιοι εντοπίζουν την ευημερία στον αριθμό των υπολογιστών ή των I phone που κυκλοφορούν , «τρόμος και αθλιότητα»  (κατά  τον Μπρεχτ)  βασιλεύει στη σημερινή Ελλάδα.
Δείκτες της αθλιότητας και «των έργων» των ελληνικών κυβερνήσεων αποτελούν και  τα συσσίτια που άρχισαν να ξεφυτρώνουν σε εκκλησίες, πλατείες, ιδρύματα, στρατόπεδα και σε λίγο και σε σχολεία.  Γνωστές εταιρείες , η επίσημη εκκλησία , το κράτος αποφάσισαν από το «λαϊκίζετε εσείς που μιλάτε για φτώχεια» να περάσουν στο «ας σταθούμε αλληλέγγυοι , με το αζημίωτο βέβαια».
Έτσι βρέθηκε το παλιό καλό κόλπο της φιλανθρωπίας που απευθύνεται στο «υστέρημα» του φτωχού και στο  «φιλοδώρημα» του επιχειρηματία. Και μέσα σε αυτό φιλάνθρωπο αγγελικά πλασμένο κόσμο η εκκλησία πάντα να συντηρεί , να παρακαλάει  και να θεωρεί ότι όλα αυτά είναι περίπου θέλημα Θεού. Αγάπη προς το συνάνθρωπο δεν σημαίνει να του δίνεις ένα πιάτο φαί όσο και αν αυτό συχνά είναι βάλσαμο για τον πεινασμένο. Είναι και να τον βοηθάς να βρει δουλειά, να  φροντίζεις για την υγεία και τη μόρφωση του, να τον βοηθάς να επανενταχτεί στον κοινωνικό ιστό.  Κάποτε , στις μεγάλες δόξες του ο γνωστός Έλληνας επιχειρηματίας  που συνέδεσε το όνομά του με πολιτικό σκάνδαλο διατυμπάνιζε από τα  ΜΜΕ που κατείχε ότι είχε δώσει ένα σεβαστό ποσό για να σωθεί η ζωή ενός  κατάκοιτου νέου. Μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι ανά τον κόσμο συντηρούν ιδρύματα που δήθεν κόπτονται για την πείνα στον τρίτο κόσμο, τον εμβολιασμό, το AIDS, το περιβάλλον. Ακόμη πάντως το 1/3 του πλανήτη λιμοκτονεί.  Μεγάλες εκστρατείες κυρίως καλλιτεχνών  κατά της πείνας στην Αφρική απέδωσαν μεγάλα ποσά , έδωσαν όμως και λύση στο πρόβλημα;
Με λίγα λόγια η χριστιανικού τύπου φιλανθρωπία που ευημερεί και στη σημερινή Ελλάδα ταπεινώνει και ευτελίζει την ανθρώπινη προσωπικότητα και βέβαια  δεν λύνει το πρόβλημα της πείνας ούτε της υγείας κυρίως των ασθενέστερων όπως των ηλικιωμένων και των παιδιών . Αντίθετα, συντηρεί την οικονομική ανισότητα, παγιώνει την περιθωριοποίηση, διατηρεί το καθεστώς ανεργίας , αφού ο άνεργος φτωχός νιώθει συχνά παραπεταμένος και ανήμπορος ή και συμβιβάζεται με το «ένα πιάτο φαΐ».  Προσθέτει δωρεάν διαφήμιση αλλά και το «κατιτίς» στους επιχειρηματίες  με τελευταίο αίσχος αυτό που ακούστηκε ότι οι μαθητές θα στήνονται στα σχολικά συσσίτια με δύο ευρώ στο χέρι.  Ακόμη και η τελευταία «προσφορά» γνωστών υπεραγορών να ζητούν από τους πελάτες τους να ψωνίζουν για τους φτωχούς βρίθει  υποκρισίας και  κουτοπονηριάς. Όλοι εμείς που συμπάσχουμε με την Ελλάδα που υποφέρει  ζητούμε έναν κόσμο χωρίς  ζητιάνους, πείνα ελεημοσύνες και  φιλοδωρήματα  .  Θυμάμαι ακόμα τα λόγια του αργεντινού γιατρού που  προσπαθούσε να βρει ένα συνδυασμό φαρμάκων για να βοηθήσει ένα υποσιτισμένο κορίτσι και στο τέλος περίλυπος  κατέληγε «Το καλύτερο φάρμακο για την πείνα  είναι η δουλειά. Αν εργάζονται οι γονείς δεν υπάρχει πείνα».  Και όπως είχε πει ένα σοφός Κινέζος : Αν  σου δώσω ένα πιάτο με ψάρια θα φας μια φορά, αν σε μάθω να ψαρεύεις, θα τρως για πάντα».


Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2011

H ηρωοποίηση άβουλων και ανίκανων προσώπων δεν είναι τωρινό φαινόμενο



Το είδαμε και αυτό στη σημερινή Ελλάδα. Να ηρωοποιείται πρώην πρωθυπουργός στο βωμό εκλογικών συμφερόντων  , να διαγράφονται με μιας οι μεγάλες ευθύνες της κυβέρνησης του στο οικονομικό κατρακύλισμα, τα σκάνδαλα που ξεπουλούσαν  τη δημόσια περιουσία και τον ιδρώτα του κόσμου (Βατοπέδι, Δομημένα ομόλογα), τη διαγραφή του μεγαλύτερου μεταπολεμικού σκανδάλου δημόσιας ασφάλειας (τηλεφωνικές υποκλοπές ) . Άβουλος και  «βούδας» κατά την έκφραση των μυστικών τηλεγραφημάτων των αμερικανικών υπηρεσιών (wiki leaks) δεν μπήκε καν στον κόπο να εξηγήσει πώς ένας μαθητής δολοφονήθηκε και ένα κράτος έμεινε απαθές για τρεις ολόκληρες μέρες. Πώς τα δημόσια στατιστικά στοιχεία «μαγειρεύτηκαν»  και χωρίς να πει ο ίδιος κουβέντα η  χώρα τον Φεβρουάριο του 2010 οδηγούταν στη λαιμητόμο του ΔΝΤ . Αυτός λοιπόν που οι κακές γλώσσες τον θεωρούσαν άσο στο Play Station  να χαρακτηρίζεται  σήμερα περίπου ως το μαύρο πρόβατο των Αμερικανών και να υιοθετείται μια αντίληψη ότι μόνο από τύχη δεν δολοφονήθηκε από το «σάπιο ντόπιο και διεθνές κατεστημένο».  
Το φαινόμενο δεν είναι τωρινό.  Πολλές ιστορικές προσωπικότητες  της νεότερης ελληνικής ιστορίας με αντιφατικά χαρακτηριστικά «δικαιώθηκαν» μετά θάνατον από την επίσημη ιστοριογραφία και την πολιτική.  Ο Γρηγόριος ο Ε’ αφόρισε την ελληνική επανάσταση και αγιοποιήθηκε. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός δεν σήκωσε ποτέ το λάβαρο της επανάστασης στην Αγία Λαύρα, υπήρξε ενάντιος στο ελληνική εξέγερση αλλά και αυτός ηρωοποιήθηκε.  Ο Ελευθέριος Βενιζέλος  θεωρήθηκε ο κορυφαίος Έλληνας πολιτικός παρότι ενέπλεξε την Ελλάδα στα επεκτατικά σχέδια της Αντάντ, οδήγησε την Ελλάδα στη χρεοκοπία, τοποθέτησε τον ανεπαρκή  και επικίνδυνο   Στεργιάδη ως αρμοστή στη Σμύρνη και ξεκίνησε με το «ιδιώνυμο» την αντικομουνιστική εκστρατεία που θα συνεχιστεί με μικρά διαλείμματα έως το 1974. Ο Γεώργιος  Παπανδρέου, αφού επέβαλε με τα αγγλικά όπλα τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ θεωρήθηκε «Γέρος της Δημοκρατίας» και αντιστασιακός. Το ίδιο φαινόμενο σημάδεψε και τη πολιτική πορεία του Κωνσταντίνου Καραμανλή ο οποίος αφού ξεκίνησε το οικοδομικό τερατούργημα που λέγεται Αθήνα , οργάνωσε τις εκλογές «βίας και νοθείας» του 1961, πολιτικά υπεύθυνος για τη δολοφονία Λαμπράκη , «ουδέτερος»  κατά τη χουντική επταετία θεωρήθηκε μεταπολιτευτικά σύμβολο της δημοκρατίας και εθνάρχης. Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπόλογος σε μια σειρά σκανδάλων, υπεύθυνος για την οικονομική υποδούλωση της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό κεφάλαιο,  δημαγωγός  σε θέματα εθνικής κυριαρχίας (ΝΑΤΟ,ΕΟΚ) θεωρήθηκε «ριζοσπάστης» πολιτικός και ανανεωτής.
Σίγουρα , η τωρινή κρίση βοήθησε πολλούς Έλληνες χωρίς ιστορικές γνώσεις και πολιτική κρίση  να αναθεωρήσουν την πολιτική αγιογραφία. Να όμως που επανεμφανίζεται το φαινόμενο από τους ίδιους ιδεολογικούς εκπροσώπους της αστικής τάξης και του κεφαλαίου. Υπολογίζουν στην εξασθένιση της μνήμης και στο δημοσιογραφικό κουτσομπολιό που απέχει παρασάγγας από την ιστορία. Ας ξανασκεφτούμε ποιοι μας έφεραν στην τωρινή κατάσταση, ποιοι σιώπησαν και αυτοπαομονώθηκαν όταν το πλοίο βούλιαζε.

Μανόλη Αναγνωστάκη Ἐπιτύμβιον
Πέθανες- κι ἔγινες καὶ σύ: ὁ καλός,
Ὁ λαμπρὸς ἄνθρωπος, ὁ οἰκογενειάρχης, ὁ πατριώτης.
Τριάντα ἕξη στέφανα σὲ συνοδέψανε, τρεῖς λόγοι ἀντιπροέδρων,
Ἑφτὰ ψηφίσματα γιὰ τὶς ὑπέροχες ὑπηρεσίες ποὺ προσέφερες.
Ἄ, ρὲ Λαυρέντη, ἐγὼ ποὺ μόνο τὄξερα τί κάθαρμα ἤσουν,
Τί κάλπικος παρᾶς, μιὰ ὁλόκληρη ζωὴ μέσα στὸ ψέμα
Κοιμοῦ ἐν εἰρήνῃ, δὲν θὰ ῾ρθῶ τὴν ἡσυχία σου νὰ ταράξω.
(Ἐγώ, μιὰ ὁλόκληρη ζωὴ μὲς στὴ σιωπὴ θὰ τὴν ἐξαγοράσω
Πολὺ ἀκριβὰ κι ὄχι μὲ τίμημα τὸ θλιβερό σου τὸ σαρκίο.)
Κοιμοῦ ἐν εἰρήνῃ. Ὡς ἤσουν πάντα στὴ ζωή: ὁ καλός,
Ὁ λαμπρὸς ἄνθρωπος, ὁ οἰκογενειάρχης, ὁ πατριώτης.
Δὲ θά ῾σαι ὁ πρῶτος οὔτε δὰ κι ὁ τελευταῖος.

Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011

Το μόνο που μας έχει απομείνει ως άνθρωποι είναι η αξιοπρέπεια μας

Το μόνο που μας έχει απομείνει ως άνθρωποι είναι η αξιοπρέπεια μας. Αυτή που δοκιμάζεται καθημερινά στις προσταγές μιας απάνθρωπης εξουσίας. Φυσικά και συνδέεται με την αμοιβή και το έργο μας , αλλά υπάρχει και μια τιμή, ένα φιλότιμο, μια πίστη στον συνάνθρωπο, που δεν μπορεί να μας τα πάρει καμιά τραπεζοφασιστική ελίτ.  Όσοι διακονούμε αυτό το έργο της εκπαίδευσης δεν θα πρέπει να μένουμε μουγγοί στις προκλήσεις προς το χρέος μας. Όταν συρρικνώνεται η μόρφωση , κλείνουν σχολεία, τα βιβλία είναι αγαθό εν ανεπαρκεία, τα παιδιά πληρώνουν πρώτα εκείνα την οικονομική κρίση, ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να μένει ουδέτερος. Τα ψέματα τελείωνουν, οι συνταξιούχοι απολύονται λίγο πριν την αποζημίωσή τους, οι θέσεις πολλών κλάδων κλείνουν, η μονιμότητα κλονίζεται.  Ποιος άραγε ελπίζει  ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες ; Αναστοχαστείτε, Συνάδελφοι, και Φίλοι και μην γυρίσετε πίσω , η ανακύκλωση ιδεών και χρεοκοπημένων αντιλήψεων βοηθά μόνο τις ελίτ του πλούτου και το φάυλο κατεστημένο που κυβερνάει εδώ και 50 περίπου χρόνια.
Σκεφτείτε τα παιδιά σας και τις νέες γενιές. Οι γονείς μας, πολλοί αγράμματοι, έλιωσαν στη δουλειά, για να μας μορφώσουν και να μας δουν σε καλύτερη ζωή. Αυτό πρέπει να είναι το χρέος κάθε γενιάς.
Η επιστροφή στη βαρβαρότητα και στον "δουλοπάροικο του 21ου αιώνα" είναι μια πραγματικότητα. Μην αποδέχεστε την " ευελιξία", την "απασχόληση", την προσωρινότητα και  την ανεργία που σας ετοιμάζουν. Το δικαίωμα στη λιγότερη μόρφωση και στην "απασχόληση" είναι το "εισιτήριο" για την ανεργία και την περθωριοποίηση.  Πάνω από υπολογιστές, κινητά, ἐξυπνες μηχανές υπάρχει το ανεκτίμητο αγαθό της ανθρωπινης λογικής που μπορεί να οδηγήσει την κοινωνία στην αλληλεγγύη και την κοινωνικότητα.