ΑΘΕΑΤΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ «ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΑΜΑΤΟΣ»
Άγιε Βασίλη, δεν είσαι εντάξει!
Του Χρήστου Κάτσικα
«Δεν έχουμε ανάγκη από καλούς Σαμαρείτες …
το πρόβλημα είναι να πάψουν να υπάρχουν ληστές».
Μπέρναρ Σώ
Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της Unisef (Δεκέμβριος 2009). Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά γεννιούνται με μια μπάλα κανονιού δεμένη στα πόδια... Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά σε όλο τον κόσμο χάνουν την παιδικότητά τους εξαιτίας της φτώχειας και της ένδειας και γίνονται ευάλωτα στην εκμετάλλευση, την κακοποίηση, τις διακρίσεις και το στιγματισμό. Το ένα στα τρία παιδιά στον αναπτυσσόμενο κόσμο είναι καχεκτικά (σχεδόν 200 εκατομμύρια παιδιά) και πάνω από 500 εκατομμύρια παιδιά στις αναπτυσσόμενες χώρες αγωνίζονται να επιβιώσουν με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα.
Αυτά είναι μόνο μερικά «στιγμιότυπα» από το παζλ των «χρόνων της χαμένης αθωότητας», σε μια κοινωνία που για τα πιο αδύναμα μέλη της «λειτουργεί» ως «βιομηχανία» παραγκωνισμένων ανθρώπων που πριν ακόμη κοπεί η κορδέλα των εγκαινίων της παιδικής τους ηλικίας ζωντανεύουν της «γης τους κολασμένους» των παραμυθιών του Άντερσεν, του Ντίκενς, του Ουγκώ, του Μαλό...
Τερατώδεις αριθμοί, μακρινοί και δραματικοί, τόσο όσο να λειτουργούν σαν εικόνες εξωπραγματικές, δηλαδή καθησυχαστικές, άρα απο-ενοχοποιητικές.
Ευτυχώς τα πράγματα στη χώρα μας, στον τομέα αυτό, πάνε καλά. Όπως σημειώνει η έκθεση της Unicef «η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα σε εκείνες τις χώρες που παρέχουν αρκετά καλές συνθήκες διατροφής, υγιεινής και μόρφωσης στα παιδιά».
Φυσικά έτσι είναι...
Δεν μπορεί τώρα λίγες χιλιάδες σύγχρονοι Όλιβερ Τουίστ των δρόμων και των φαναριών τους οι περισσότεροι «εισαγόμενοι», όπως υποστήριξε πριν μερικά χρόνια κάποιος υφυπουργός της Παιδείας να αμαυρώσουν την εικόνα...
Κι αν ακόμη 75 χιλιάδες περίπου ανήλικοι σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας «ναρκοθετούν» τα χρόνια της αθωότητάς τους στις φάμπρικες της «αδήλωτης» εργασίας, ε, επιτέλους, ας γίνει γνωστό ότι υπάρχουν και νόμοι που το απαγορεύουν...
Και αφού οι νόμοι απαγορεύουν την παιδική εργασία, καλά κάνει και η Στατιστική μας Υπηρεσία που αποφεύγει να καταγράψει κάτι που απαγορεύεται να φαίνεται...
Φυσικά έτσι είναι...
Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά... Στο κάτω-κάτω της γραφής ακόμη κι αν όλα τα παραπάνω ισχύουν, η χώρα μας βρίσκεται ψηλά στην κλίμακα της φιλανθρωπίας... Ίσως και γι' αυτό το ελληνικό τμήμα της Unicef βρίσκεται στις πρώτες θέσεις από πλευράς εσόδων στην Ευρώπη. Μάλιστα ο φετινός τηλεμαραθώνιος Αγάπης που διοργανώνει η Eλληνική Επιτροπή της Unicef σε συνεργασία με την ΕΤ1 με θέμα "Φτώχεια - Πείνα", με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 20 χρόνων από την Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού, συγκέντρωσε περίπου 1 εκατ. ευρώ!.
Νάσου πάλι μπροστά μας η ευημερία των αριθμών... Το λογιστικό πρόσωπο της φιλανθρωπίας προσπαθεί να ξεγελάσει την πείνα του τέρατος... Η φιλανθρωπία στην επαιτεία που μαλακώνει την καρδιά, αλλά δεν εξαλείφει τη ζητιανιά. Παρέλαση «στιγμιοτύπων» πόνου, έγχρωμα και θεαματικά, επιδιώκουν να προβάλλουν, στο «γόνιμο» έδαφος των Χριστουγέννων, τον Άγιο Βασίλη της υποκρισίας για να κρύψουν τον Ηρώδη του κέρδους. Έναν Άγιο Βασίλη με λαμπρά κουρέλια και ακίνδυνο, που πιστώνεται κάθε φορά να «είναι εντάξει», τις «άγιες μέρες» του Δεκεμβρίου, για να μπορεί να καλύπτει όλο τον υπόλοιπο χρόνο τους πραγματικούς υπεύθυνους για τους εκατομμύρια φτωχούς, άνεργους, άστεγους... Το δέντρο της ελεημοσύνης που προσπαθεί να αναπλάσει τη βιτρίνα του γέρικου σώματος της κοινωνίας των ανισοτήτων και να κρύψει το δάσος της εκμετάλλευσης. Καλοσύνη των «κερμάτων», δημόσια εκτεθειμένη, σε έγχρωμα σόου και δελτία ειδήσεων, πασχίζει να μεταθέσει τις ευθύνες για το εγγενές χαρακτηριστικό του καπιταλισμού, τη φτώχεια, προβάλλοντάς την σαν ατομική ευθύνη και όχι σαν προϊόν της πιο απάνθρωπης εκμετάλλευσης.
Προύχοντες, την ίδια στιγμή που περικόπτουν τις κοινωνικές παροχές, απολύουν χιλιάδες εργάτες, βυθίζουν στην πείνα και την εξαθλίωση ολόκληρες περιοχές, «κατασκευάζουν» πολέμους για να αυξήσουν τα κέρδη τους, αυτοί οι ίδιοι, επενδύουν στον ανθρώπινο πόνο ένα ψίχουλο από τα «καρβέλια της εκμετάλλευσης» εκατομμυρίων ανθρώπων. Ιεραπόστολοι του ελέους που κηρύσσουν την αποδοχή της φτώχειας για τους φτωχούς μοιράζοντας απλόχερα επαίνους στους επιχειρηματίες της φιλανθρωπίας. Με τα μάτια μόνιμα στραμμένα στους φτωχούς και τους ακάλεστους αυτού του κόσμου αξίζει να θυμάται κανείς αυτές τις μέρες και πάντα τα τραχιά λόγια των Αντόρνο - Χορκχάιμερ που ταιριάζουν σε όσους πιστεύουν στην αλλαγή της κοινωνίας και στην ανθρώπινη ελευθερία. «Εμείς οι εχθροί της φιλανθρωπίας δεν θέλουμε να ταυτίσουμε τον άνθρωπο με τη δυστυχία, που η ύπαρξή της είναι αίσχος για μας. Πολύ ευαίσθητοι στην αδυναμία μας δεν θα παραδεχθούμε ποτέ ότι ο άνθρωπος μπορεί να είναι αντικείμενο ελέους».
