Σύμφωνα με το Άρθρο 31 της νόμου πλαισίου, σκοπός των πειραματικών σχολείων είναι η παιδαγωγική επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού και η πειραματική εφαρμογή προγραμμάτων και μεθόδων διδασκαλίας, καθώς και η πειραματική χρήση σχολικών βιβλίων, οπτικοακουστικών και άλλων μέσων εκπαιδευτικής τεχνολογίας.
Κρίνεται επομένως ουσιώδης και καίρια η θέση των σχολείων αυτών για τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Η ελληνική πολιτεία δεν έχει παρά να αξιοποιήσει το επίλεκτο εκπαιδευτικό προσωπικό των πειραματικών σχολείων στην κατεύθυνση της έρευνας και την παραγωγής ενός επιστημονικού έργου, που θα βοηθήσει την πολύπαθη ελληνική εκπαίδευση.
Κρίνεται, ωστόσο, αναγκαία η αναβάθμιση του ρόλου των πειραματικών σχολείων στο εκπαιδευτικό σύστημα και η τροποποίηση της λειτουργίας τους έτσι, ώστε να επιτελέσουν με τον καλύτερο τρόπο το ερευνητικό και εκπαιδευτικό τους έργο.
Προτείνονται, επομένως, οι εξής αλλαγές :
• Να δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερο αναλυτικό πρόγραμμα για τα πειραματικά σχολεία με ευέλικτο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων και ευρύτερα πλαίσια στη διδασκαλία τους έτσι ώστε να είναι εφικτή η πειραματική εφαρμογή νέων μεθόδων και μέσων διδασκαλίας.
• Τα πειραματικά σχολεία να συνδεθούν άμεσα με το ερευνητικό έργο των παιδαγωγικών σχολών και να γίνουν χώροι άσκησης και κατάρτισης των φοιτητών.
• Να θεσμοθετηθεί ωράριο έρευνας εντός των 5 ωρών που υπολείπονται του κανονικού ωραρίου με υποχρέωση των εκπαιδευτικών να σχεδιάζουν ερευνητικές προτάσεις και να παραθέτουν αντίστοιχες εκθέσεις αποτελεσμάτων σε μηνιαία ή και ετήσια βάση.
• Να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών που εισάγονται στο σχολείο έτσι ώστε να επιβοηθηθεί η ερευνητική προσπάθεια των εκπαιδευτικών. Η επιλογή των μαθητών να γίνεται με κλήρωση.
• Να δημιουργηθεί θέση συντονιστή ερευνητή εκπαιδευτικού με μειωμένο ωράριο, ο οποίος θα συντονίζει την εκπαιδευτική έρευνα και θα αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο πανεπιστήμιο και το πειραματικό σχολείο.
• Να θεσμοθετηθεί υποχρέωση των σχολείων αυτών να προβάλουν και να δημοσιεύουν ερευνητικό έργο σε ετήσια τουλάχιστον βάση. Το πειραματικό σχολείο οφείλει να οργανώνει συνέδρια, ημερίδες, συμπόσια με εκπαιδευτικά αλλά και γενικότερα επιστημονικά θέματα και στο τέλος κάθε έτους να εκδίδει τα πρακτικά.
• Να συνδεθούν τα πειραματικά σχολεία με τα σχολεία της περιοχής τους αλλά και με τα άλλα πειραματικά με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και την εφαρμογή κοινών ερευνητικών προγραμμάτων.
• Να αξιοποιηθούν τα πειραματικά σχολεία πολύπλευρα, στο πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων.
• Να θεσμοθετηθεί η δοκιμή και η αξιολόγηση κάθε νέου σχολικού βιβλίου, μεθόδου, και γενικότερα διδακτικού εργαλείου εντός του χώρου των πειραματικών σχολείων.
• Να δημιουργηθούν στα πειραματικά σχολεία θέσεις σχολικών ψυχολόγων με σκοπό την καλύτερη πειραματική εφαρμογή και υποστήριξη ψυχοκοινωνικών ερευνών και δραστηριοτήτων.
• Αναμόρφωση και αναβάθμιση των πειραματικών σχολείων σημαίνει επιπλέον χρηματοδότηση τους σε θέματα λειτουργίας και εξασφάλιση κάθε αναγκαίου μέσου και υλικοτεχνικής υποδομής, για να επιτελέσουν το ερευνητικό τους έργο.
