Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2010

Είναι δημοκρατία;

Το πολίτευμα που έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε σήμερα «δημοκρατία» είναι το σύστημα διακυβέρνησης που μας κληρονόμησε με κάποιες επιμέρους αλλαγές η Γαλλική Επανάσταση. Είναι ένα σύστημα εξουσίας που υπηρέτησε κυρίως την μεγαλοαστική τάξη και εξασφάλισε την διαιώνιση της κυριαρχίας της πάνω στις οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις. Το κοινοβούλιο είναι η καρδιά αυτού του πολιτεύματος, αφού οι περισσότερες λειτουργίες εξαρτώνται αλλά και καθορίζονται από αυτό το σώμα. Η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας εκφράζεται κυρίως μέσα από την εκλογή των βουλευτών αλλά και με μια σειρά από συμβάσεις, όπως η αρχή της πλειοψηφίας αλλά και η «κοινή γνώμη», όπως αποκρυσταλλώνεται κυρίως μέσα από το εν πολλοίς κατευθυνόμενο ιδεολογικά και οικονομικά δίκτυο των ΜΜΕ.
Διασφαλίζεται, ωστόσο, με αυτόν τον τρόπο πράγματι η υπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος και πώς νομιμοποιείται μια κυβέρνηση σχετικής πλειοψηφίας να λάβει καίριες αποφάσεις που αφορούν σύνολο του πληθυσμού μιας χώρας;
Τα τελευταία χρόνια ζήσαμε την διάψευση των ελπίδων που στήριξε ο μεταπολεμικός κόσμος σε αυτή τη «δημοκρατία». Οι πολιτικοί έγιναν πιόνια στα δάχτυλα ορισμένων οικονομικών κολοσσών και παραμέρισαν το δημόσιο συμφέρον προς όφελος του προσωπικού. Κατασπατάλησαν το δημόσιο χρήμα σε επιλογές υψηλού ρίσκου και φόρτωσαν τα χρέη στις πλάτες των πολιτών. Αποδέχτηκαν με δουλοπρέπεια τις κεντρικές επιλογές της ΕΕ εξυπηρετώντας αποκλειστικά τους στόχους ορισμένων τραπεζικών οργανισμών. Νέκρωσαν τις τοπικές οικονομίες για εφαρμόσουν τις επιταγές της ελεύθερης αγοράς. Πρόταξαν την παιδεία της αγοράς και υποβάθμισαν την γενική βασική μόρφωση. Και όλα αυτά με το μίνιμουμ της συναίνεσης, την υπερψήφιση δηλαδή από την κομματική κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το δημοψήφισμα θεωρήθηκε επικίνδυνη πολυτέλεια για τα κυβερνητικά επιτελεία, μια πολυτέλεια ωστόσο που αποτελεί περισσότερο νομιμοποιητική βάση από μια νόθα πλειοψηφία που στηρίζεται μάλιστα και σε ένα πλειοψηφικό στις περισσότερες χώρες εκλογικό σύστημα.
Το άλλο μεγάλο πρόβλημα αυτής της δημοκρατίας είναι τα κόμματα, οι κυβερνήσεις και ο έλεγχος τους. Το πολίτευμα που επικρατεί στις περισσότερες δυτικές κοινωνίες ευνοεί την προστασία του βουλευτή ή και του κυβερνητικού αξιωματούχου σε βαθμό που διαταράσσεται η συνταγματική αρχή της ισότητας απέναντι στο νόμο. Ασυλία αλλά και ευνοϊκοί όροι παραγραφής των αδικημάτων διευκολύνουν τους βουλευτές αλλά και τους υπουργούς να παρανομήσουν και να διαφύγουν οποιονδήποτε ποινικό ή ηθικό έστω στιγματισμό. Η γνωστή τον τελευταίο καιρό φράση «μαζί τα φάγαμε» και ο εύκολος συμψηφισμός προκαλούν σκόπιμη σύγχυση αλλά και αδιαφορία στους πολίτες.
Έτσι τελικά αυτή η αποκαλούμενη «δημοκρατία» γίνεται υπόθεση των λίγων, λίγοι εκλογείς, λίγοι ευνοούμενοι, λίγοι κατατοπισμένοι στις εξελίξεις και κυρίως λίγοι οι συμμετέχοντες στην εξουσία.